Ο οικισμός της πρωτοβυζαντινής περιόδου στο Αλονίτσι

   Σε επιφανειακές έρευνες που πραγματοποίησε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου τα προηγούμενα έτη στην παράλια περιοχή του Αλονιτσίου, εντοπίστηκαν τα κατάλοιπα ενός αρχαίου οικισμού. Τα κατάλοιπα αυτά εκτείνονται σε μεγάλη επιφάνεια, περί τα 118 στρέμματα, καταλαμβάνοντας όλη την αμμουδερή πεδιάδα, έως την περιοχή Γερακοφωλιά και λίγο πριν το ακρωτήριο Μαγγούρ, αλλά μέσα στη θάλασσα, μεταξύ της παραλίας του Αλονιτσίου και της βραχονησίδας Βέλιας, τεκμηριώνοντας τη χρήση του χώρου κατά την  πρωτοβυζαντινή περίοδο (330-610 μ.Χ.). Τα διατηρηθέντα υπολείμματα των λιθόκτιστων τοιχοποιιών αναδομούν στη φαντασία μας, κτίρια μεσαίου ή μικρού μέγεθος με ορθογώνιο ή τετράγωνο περίγραμμα. Τα δε, διάσπαρτα όστρακα κεραμικής, τα θραύσματα κεραμίδων από στέγες, τα σπαράγματα μαρμάρινων αντικειμένων- spolia, οι ειργασμένοι λίθοι και οι μάζες από απορρίμματα επεξεργασίας σιδήρου και πηλού, μαρτυρούν τη χρήση ορισμένων από αυτά πιθανότατα, ως εργαστήρια αγγειοπλαστικής και μεταλλοτεχνίας. Άλλα δε, ίσως είχαν δημόσιο χαρακτήρα. Αποτμήματα εμπορικών αμφορέων και πίθων της πρωτοβυζαντινής περιόδου τεκμηριώνουν την παραγωγή και την αποθήκευση αγαθών στο οικισμό αλλά και τη διακίνησή τους μέσω του εμπορίου. Άλλωστε, όπως μαρτυράται στις πηγές, στην εν λόγω περιοχή, υπήρχε από την αρχαιότητα έως την δεκαετία του 1960, έντονη αγροτική δραστηριότητα. Το γόνιμο ηφαιστιογενές έδαφος ευνοούσε τις καλλιέργειες, κυρίως σιτηρών και αμπελιών ενώ η εγγύτητα της θέσης με τη θάλασσα, εξασφάλιζε την άμεση πρόσβαση σε αυτήν και κατ’ επέκταση την απρόσκοπτη προώθηση των παραγόμενων αγαθών στους θαλάσσιους δρόμους. Έτσι, ο πρωτοβυζαντινός οικισμός του Αλονιτσίου συνδέθηκε στα μεγάλα εμπορικά και οικονομικά δίκτυα της εποχής στην ευρύτερη περιοχή του ΒΑ Αιγαίου, των Δαρδανελίων και των Μικρασιατικών Παραλίων και φαίνεται ότι γνώρισε ιδιαίτερη άνθιση.