Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Η παράλια θέση και το ξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου

   Στο ΝΔ τμήμα του νησιού, σε μικρή απόσταση από τον οικισμό στην αγκαλιά ενός ορμίσκου, κατάφυτης από βελανιδιές, βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου. Πρόκειται για λιθόδμητο, μονόχωρο κτίσμα μικρών διαστάσεων που ακολουθεί τον χαρακτηριστικό για τους ναΐσκους του νησιού αρχιτεκτονικό τύπο, αυτόν της μονόκλιτης βασιλικής μικρών διαστάσεων με ημικυκλική κόγχη και ξύλινη δίρριχτη κεραμοσκεπή. Επιγραφή που διατηρείται πάνω από την είσοδό του με τα αρχικά Χ.Μ.Π και την ημερομηνία 26/8/1881, τεκμαίρει τον κτήτορα και τον χρόνο ανέγερσής του. Ξύλινο τέμπλο που κοσμείται με κανδήλες και παλαιές εικόνες διαχωρίζει τον κύριο λατρευτικό χώρο από το ιερό. Από τις εικόνες, ξεχωρίζουν οι δεσποτικές και αύτη με τον έφιππο Άγιο Δημήτριο που στον οπλισμό του φέρει, εντυπωσιακή ασπίδα.

      Επίσης, σε μικρή απόσταση από το ναΐσκο, προς την παραλία, υπάρχουν δύο λιθόκτιστα πηγάδια με λίθινες γούρνες που μαρτυρούν τη διαχρονική αγροτοκτηνοτροφική χρήση της κοιλάδας.

      Στην ίδια θέση, πλησίον της ακτής το ενδιαφέρον έλκει βραχώδες έξαρμα στην επιφάνεια του οποίου έχει λαξευτεί συστάδα κάθετων ορυγμάτων, κυκλικής διατομής. Μέσα αλλά και γύρω τους απ’ αυτά, διαπιστώνονται διάσπαρτα θραύσματα άβαφης και εφυαλωμένης κεραμικής και αποτμήματα εμπορικών αμφορέων, που χρονολογούνται στους βυζαντινούς και νεότερούς χρόνους. Πιθανότατα, πρόκειται, για κάποιου είδους εργαστηριακή εγκατάσταση επεξεργασίας φυσικού προϊόντος, ενδεχομένως σταφυλιού ή δέρματος που δεν είναι όμως δυνατόν να χρονολογηθεί με ακρίβεια. Όπως συνάγεται από τις πηγές, στο νησί γινόταν καλλιέργεια του αμπελιού για την παραγωγή οίνου αλλά και η βρυσοδεψία ως δραστηριότητα δεν είναι άγνωστη στους κατοίκους αφού στο νησί, σύμφωνα με τις ιστορικές αναφορές, από τον 17ο αιώνα (ίσως και παλαιότερα) έως και τα μέσα του 20ου αιώνα, μια από τις κύριες ασχολίες ήταν η περισυλλογή και την εξαγωγή βελανιδιών, βασικής ύλης για τη βαφή και την στύψη του δέρματος, στα βυρσοδεψεία της Δύσης και των γειτονικών νησιών (Λέσβος, Σάμος).